Wywołanie każdej głoski poprzedzone musi być intensywnymi ćwiczeniami aparatu artykulacyjnego. Oto ćwiczenia pomocne w wywoływaniu głosek [r], [b], [s], [sz]:
Przygotowania do wymowy głoski [r]:
- Ćwiczenie na rozruszanie języka.
- Język płasko przyklejamy do sufitu, odklejamy, (powtarzamy kilka razy);
- Zabawa „Młotek” – czubek języka energicznie uderza o wałek dziąsłowy;
- Wypowiadanie głoski „t” z czubkiem języka na wałku dziąsłowym t, t, t, t, t ,t ;
- Dmuchanie, wymawiając przedłużone „ttttttttt........” z czubkiem języka na wałku dziąsłowym, aż usłyszymy „rrr”;
- Wymawianie głoski „d, d, d, d, d, ..energicznie uderzając czubkiem języka o wałek dziąsłowy;
- Wymawianie „dda, dda, dda, ....”, „dde, dde, dde, dde, .....”, „ddo, ddo, ddo, ddo....”, ddu, ddu, ddu, ddu..., ddy, ddy, ddy, ddy, ddy.
- Podczas ćwiczeń buzia dziecka jest otworzona „na dwa palce”, tak by staw żuchwowo – skroniowy był luźny.
Przygotowanie do wymowy głoski [b]:
- Zdmuchiwanie lekkiego przedmiotu z ręki, np. piórka, kłębka waty, papierowej kulki, piłki pingpongowej.
- Dmuchanie na wiatraczki, chorągiewki naprzemiennie krótko i długo.
- Nadmuchiwanie balonów.
- Robienie baniek mydlanych.
- Rozdmuchiwanie chrupek, kawałków styropianu lub pociętej gąbki.
- Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach o różnej długości ponad głową osoby ćwiczącej.
- Dmuchanie na papierowe okręciki, pływające w misce z wodą lub w wannie podczas kąpieli - zabawa Bitwa morska.
- Dmuchanie na piłeczkę pingpongową po wyznaczonej trasie - zabawa Wyścigi samochodowe.
- Naprzemienne dmuchanie piłeczki do osoby z przeciwległej strony stołu - zabawa Mecz piłkarski.
- Dmuchanie na trzymany oburącz papierowy grzebień powstały z częściowo pociętej kolorowej bibułki.
- Naśladowanie pożegnania - pa! pa!
- Nadmuchiwanie piłek plażowych i zabawek z ceraty.
- Energiczne uderzanie wargami o siebie.
- Próby dźwiękonaśladowcze z głoskami [p] i [b]:
- bębenek - bum, bum,
- zegar - bim, bam, bom,
- upadający przedmiot – bam,
- kurczaczek - pi, pi,
- spadające krople wody - kap, kap.
Przygotowanie do wymowy głoski [s]:
1. Rozciąganie warg do uśmiechu i wymawianie głoski [i],
2. Naprzemienny uśmiech z pokazywaniem zębów, a następnie zasłanianiem ich wargami.
3. Układanie ust do uśmiechu i powrót do pozycji neutralnej.
4. Wydawanie odgłosów z rozciągniętymi kącikami ust:
- kozy me, me,
- barana be, be,
- kurczątka pi, pi,
- śmiechu hi, hi.
5. Pokazywanie szerokiego uśmiechu, a następnie ściąganie ust, jak przy głosce [u].
Podczas powyższych ćwiczeń czubek języczka dotyka ząbków na dole.
Przygotowanie do wymowy głoski [sz]:
Ćwiczenia języka:
- dotykamy palcem lub łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je „zaczarowanym miejscem”, „parkingiem”, w którym język (krasnoludek, samochód) powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię;
- unoszenie języka za górne zęby (język wąski);
- cofanie języka za wałek dziąsłowy;
- klaskanie językiem – naśladowanie odgłosu konia uderzającego kopytami o bruk;
- „zaczarowany język” – przytrzymanie przez kilka sekund języka na podniebieniu przy otwartych ustach „na dwa palce”, by staw żuchwowo – skroniowy był luźny;
- „krasnoludek zagląda do gardła” – cofanie języka w głąb jamy ustnej, zaczynając od górnych zębów, a kończąc na podniebieniu miękkim;
- zlizywanie czubkiem języka z podniebienia, np. kawałka czekolady lub gumy rozpuszczalnej, kremu czekoladowego, mleka w proszku, wafelka;
- ssanie czubkiem języka na podniebieniu małego pudrowego cukierka, musującej witaminy C, opłatka lub naśladowanie ssania pożywienia;
- przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu rodzynek, pastylek pudrowych, cukierków z wgłębieniem w środku;
- „młotek” – „wbijamy gwoździe w sufit”. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa( rusza się język, nie broda ).
Ćwiczenia warg:
- „ryjek świnki” – wysuwanie zaokrąglonych warg do przodu (zęby widoczne);
- „całuski” – cmokanie ustami;
- „wąsy” – wysuwanie warg jak przy wymawianiu „u”, położenie na górnej wardze słomki lub ołówka i próby jak najdłuższego utrzymania;
- „drzwi do domu” – buzia do domek krasnoludka, a wargi to drzwi do domku. Pokaż jak wargi ściągnięte do przodu, otwierają się i zamykają;
- „pyszczek rybki” – wysuwanie warg do przodu, a następnie naprzemienne ich otwieranie i zamykanie;
- „ryjek” – układanie warg w kształcie ryjka, a następnie ich rozsuwanie do uśmiechu;
- gra na trąbce z szerokim ustnikiem, flecie, harmonijce ustnej;
- „króliczek” – próby utrzymania kredki między górną wargą, a nosem.
Zachęcam ponownie do ćwiczeń z poprzednich tygodni, znajdujących się w aktualnościach przedszkola.
W miarę potrzeb proszę o kontakt: a.chojecka12@wp.pl
- tablice z zadaniami
wykonać zadanie.